In 1784 kwam het boek “Wat is Verlichting?” van de Duitse filosoof Immanuel Kant (1724-1804) uit. In dit werk gaat hij in op de geestelijke stroming van De Verlichting. Hieronder ene kort citaat uit dat boek.
“Voor deze Verlichting is niets anders dan vrijheid vereist. En wel het meest onschadelijke van alles, wat slechts vrijheid mag heten, namelijk: de vrijheid om bij alles openbaar gebruik te maken van het verstand. Nu hoor ik echter van alle kanten roepen: ‘Denk niet zelf!’ De officier zegt: ‘Niet denken, maar exerceren!’De belastingambtenaar zegt: ‘Niet denken, maar betalen!’ De geestelijke zegt: ‘Niet denken, maar geloven!’ Overal wordt hier de vrijheid ingeperkt. Maar welke inperking belemmert de Verlichting, en welke niet? En wat is er juist bevorderlijk voor? Mijn antwoord is: Het openbare gebruik van het verstand moet altijd vrij zijn. Alleen dat kan de Verlichting onder de mensen to stand brengen.’ “
Bron
-Yvonne Bouw e.a. (red.), Feniks. Tijdvakken en historische contexten bovenbouw 4/5 havo (Amersfoort: ThiemeMeulenhoff, 2019) p, 125 (aldaar bron 5).
